Λος Άντζελες, 18 Οκτωβρίου 2019
Είμαι βαθιά συγκινημένη σήμερα που παραλαμβάνω, εκ μέρους της ομάδας της ΜΕΤΑδρασης, το μεγαλύτερο ανθρωπιστικό βραβείο στον κόσμο, από το Ίδρυμα Conrad Hilton! Είμαστε όλοι περήφανοι που γινόμαστε μέρος του οράματος που ο Conrad Hilton και η οικογένειά του έχουν για έναν καλύτερο κόσμο.
Το όνομά μου είναι Λώρα Παππά. Είναι ένα ελληνικό όνομα, που μπορείτε να προφέρετε. Εύκολο όνομα. Αλλά, για φανταστείτε χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες που φτάνουν στην Ελλάδα με ονόματα που κανείς δεν πρόκειται ποτέ να
προσπαθήσει να μάθει… Χιλιάδες παράξενα, δυσπρόφερτα ονόματα από χώρες όπως η Συρία, το Αφγανιστάν, η Υεμένη, προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο,
τις διώξεις, την ακραία φτώχεια. Χιλιάδες παιδιά χαμένα, χωρίς οικογένεια, χωρίς μέλλον.
Είναι μια ανείπωτη τραγωδία που κανένας από εμάς δεν θα καταφέρει ποτέ να καταλάβει. Μια τραγωδία που απαιτεί δράση και η ΜΕΤΑδραση αφορά τη “δράση”. Τι τεράστια ενθάρρυνση είναι αυτό το βραβείο για τη δράση μας!
Είναι μία αναγνώριση για όλες τις ατελείωτες ώρες προσπάθειας και ενέργειας που αφιέρωσαν – συχνά σε απελπιστικές συνθήκες – το προσωπικό, οι εθελοντές και τα μέλη της ΜΕΤΑδρασης, προσπαθώντας να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό, παρόντες στο πεδίο, μέρα-νύχτα, για να βοηθήσουν τους ανθρώπους, ασχέτως καταγωγής, ηλικίας, χρώματος, φύλου. Το 40% της ομάδας της ΜΕΤΑδρασης είναι πρόσφυγες και μετανάστες.
Πώς ξεκίνησαν όλα, λοιπόν; Η ΜΕΤΑδραση, μια οργάνωση απλών ανθρώπων, ιδρύθηκε πριν από 9 χρόνια και έγινε μια τοπική οργάνωση που από την αρχή προσπάθησε να εφαρμόσει καινοτόμες, πρακτικές λύσεις για την ταχεία ανταπόκριση στις βασικές και επείγουσες ανάγκες των προσφύγων, ειδικά των παιδιών. Με αφοσίωση και παραβλέποντας όσους έβλεπαν μόνο εμπόδια, συχνά χρειάστηκε να βουτήξουμε σε βαθιά νερά, κάνοντας το αδύνατο δυνατό, πολύ πριν οποιαδήποτε χρηματοδότηση γίνει ορατή.
Η αρχή μας: πάντα να βάζουμε τις ανάγκες των προσφύγων πρώτες. Δεν θα φανταζόμουν ποτέ, ότι μετά από 9 χρόνια η ΜΕΤΑδραση θα έκανε τη διαφορά στη ζωή χιλιάδων ευάλωτων ανθρώπων, χιλιάδων παιδιών!
Φανταστείτε, λοιπόν, την Ελλάδα, μια μικρή χώρα στα σύνορα της Ευρώπης, αντιμέτωπη με μια ακραία οικονομική κατάρρευση, να πρέπει να διαχειριστεί εκατομμύρια πρόσφυγες από την χτυπημένη από τον πόλεμο Μέση Ανατολή. Ένας τεράστιος αριθμός ατόμων, Έλληνες όλων των ηλικιών και υποβάθρων, δωρητές που μοιράστηκαν το όραμά μας και υποστήριξαν το έργο μας, αλλά και αλλοδαποί που ήρθαν να μας στηρίξουν, ανταποκρίθηκαν και δημιούργησαν ένα αξιοσημείωτο κοινωνικό φαινόμενο. Για μένα, λοιπόν, αυτό το βραβείο είναι επίσης μια αναγνώριση, αυτού του λαμπρού παραδείγματος που έδωσε η ελληνική Κοινωνία των Πολιτών, η οποία κινητοποιήθηκε και επέδειξε τη δύναμη και τις δυνατότητες των ανθρώπων όταν εργάζονται μαζί για να προσφέρουν ελπίδα στην ανθρωπότητα.
Και όπως στέκομαι σήμερα εδώ, είμαι ευγνωμονούσα στο Ίδρυμα Conrad Hilton και τη διακεκριμένη κριτική επιτροπή που αναγνώρισαν τη βαρύτητα του προσφυγικού ζητήματος. Αυτό το βραβείο είναι για την ευρύτερη κοινότητα των προσφύγων, ώστε να ακουστεί η φωνή και ο σκοπός τους. Είναι μια ηχηρή αναγνώριση ότι δεν τους έχουμε ξεχάσει, ότι οι πρόσφυγες δεν είναι απλώς απρόσωπα και ανώνυμα νούμερα. Θέλουν να αντιμετωπίζονται ως άνθρωποι που αξίζουν μια χειραψία, ένα χαμόγελο, ένα άγγιγμα στον ώμο, ώστε να ξανασταθούν στα δυο τους πόδια και να προχωρήσουν.
Η μετανάστευση δεν είναι μόνο ένα ελληνικό ή ευρωπαϊκό ζήτημα. Είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα. Το μεταναστευτικό και η κλιματική αλλαγή είναι οι δύο μεγαλύτερες προκλήσεις του 21ου αιώνα. Η μετανάστευση δεν πρόκειται να μειωθεί. Στην πραγματικότητα, θα λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις. 23 εκατομμύρια είναι ο εκτιμώμενος αριθμός των ανθρώπων που έχουν ήδη εκτοπιστεί εξαιτίας καταστροφών που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή. Ακούσαμε για τις νήσους Μάρσαλ: σε λίγα χρόνια, μπορεί να εξαφανιστούν…
Το μήνυμά μου, λοιπόν, σήμερα εδώ, είναι ότι χρειαζόμαστε να δημιουργήσουμε επειγόντως έναν βιώσιμο, δομημένο παγκόσμιο μηχανισμό ανταπόκρισης και χρειαζόμαστε πολιτικούς με μακροπρόθεσμο όραμα που θα προωθήσουν τη συνεργασία μεταξύ των κρατών, των θεσμών και της Κοινωνίας των Πολιτών. Αν δεν μάθουμε να διαχειριζόμαστε το μεταναστευτικό ζήτημα αποτελεσματικά και ανθρώπινα, όπως με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, κινδυνεύουμε να αναδυθούμε και να βυθιστούμε.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σήμερα, εννέα στους δέκα πρόσφυγες και εκτοπισμένους ανθρώπους βρίσκονται σε αναπτυσσόμενες χώρες, πολλές από τις οποίες πολύ φτωχές. Μόνο ένας στους δέκα βρίσκεται στο Δυτικό Κόσμο. Ένας στους δέκα! Είναι παράλογο να πιστεύουμε ότι μπορούμε απλά να κρύψουμε το μικρό μέρος του προβλήματος που μας αντιστοιχεί κάτω από το χαλί. Χρησιμοποιώντας μέτρα κράτησης, χιλιάδες γραφειοκρατικά εμπόδια, δημιουργώντας ζώνες ασφαλείας – όπως στα ελληνικά νησιά, όπου οι άνθρωποι ζουν σε απάνθρωπες συνθήκες – προσπαθούμε να διαδώσουμε το μήνυμα «μην έρχεστε σε εμάς». Αλλά δεν έχουν την επιλογή!
Για να σας δώσω ένα παράδειγμα:
Σήμερα, χιλιάδες ασυνόδευτα παιδιά και ανήλικοι στην Ελλάδα περνούν μήνες και χρόνια ζώντας σε απαράδεκτες και επικίνδυνες συνθήκες σε καταυλισμούς, σε κέντρα κράτησης, στο δρόμο – παρεμπιπτόντως, νομίζω ότι εδώ στις ΗΠΑ έχετε τα δικά σας ανάλογα παραδείγματα. Κι εμείς, στη ΜΕΤΑδραση, παλεύουμε καθημερινά για να προστατεύσουμε αυτά τα παιδιά από τα μακριά χέρια των λαθρεμπόρων και των διακινητών. Το ένα τρίτο από αυτά τα παιδιά έχει έναν συγγενή σε Ευρωπαϊκή χώρα και δικαιούται οικογενειακή επανένωση, αλλά πρέπει να περάσουμε από μια τεράστια γραφειοκρατική διαδικασία, που επιβάλλεται από τους εταίρους μας στην Ευρώπη, η οποία γίνεται όλο και πιο σύνθετη κάθε χρόνο. Καταφέραμε να μειώσουμε τον αριθμό των παιδιών αυτών που εισέρχονται στην Ελλάδα, χρησιμοποιώντας αυτό το γραφειοκρατικό – όπως λέω πολλές φορές – γραφειοκρατικό τέρας; Όχι. Φέτος, το 2019, είχαμε αριθμό ρεκόρ των ασυνόδευτων παιδιών που καταγράφηκαν στην Ελλάδα. Έτσι, στο όνομα της ασφάλειας και της προστασίας ξεχνάμε τις βασικές μας ανθρώπινες αξίες. Θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται κατάφωρα.
Έτσι, η πρώτη επισήμανσή μου εδώ σήμερα είναι ότι χρειάζεται να αντιστρέψουμε αυτή την θεωρία και να καταλάβουμε ότι ο καλύτερος τρόπος να αισθανόμαστε ασφαλείς και προστατευμένοι είναι να οικοδομήσουμε ασφάλεια και προστασία για όλους. Μόνο αντιμετωπίζοντας τον Άλλο όπως θα αντιμετωπίζαμε τους δικούς μας, θα μπορέσουμε να είμαστε ασφαλείς και προστατευμένοι. Ναι, χρειαζόμαστε κανόνες, αλλά ας εφαρμόσουμε αυτούς τους κανόνες με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ας προσφέρουμε στους εαυτούς μας την ευκαιρία να αισθανόμαστε ασφαλείς και προστατευμένοι με την εφαρμογή των πιο πολύτιμων αξιών μας: της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας και του κράτους δικαίου.
Η δεύτερη επισήμανσή μου είναι ότι εμείς οι πολίτες, Έλληνες, Ευρωπαίοι, Αμερικανοί ή Καναδοί, όσο όλοι μας, χρειάζεται να υψώσουμε το ανάστημά μας και να φωνάξουμε ότι «οι αξίες μας έρχονται πρώτες, οι πολιτικές ακολουθούν για την εξυπηρέτηση των αξιών».
Η τρίτη επισήμανσή μου είναι ότι πραγματικά χρειαζόμαστε αυτές τις ανοιχτές νοοτροπίες. Χρειαζόμαστε γενναίους πολιτικούς που θα επικεντρωθούν στον τρόπο που οι πρόσφυγες και οι μετανάστες θα μπορούν να γίνουν ένα πολύτιμο κοινωνικό κεφάλαιο. Και θα γίνουν αυτό το κεφάλαιο για ένα καλύτερο μέλλον για όλους.
Λοιπόν, αγαπητοί φίλοι, πραγματικά νιώθω σαν να είμαστε μια οικογένεια εδώ. Τόση θετική ενέργεια! Στέκομαι εδώ σήμερα και παραλαμβάνω αυτό το βραβείο με αυτό το συναίσθημα ότι έχω κάνει αυτό που είναι το πιο φυσικό να κάνει ένας άνθρωπος. Γι’ αυτό θα ήθελα να ολοκληρώσω με αυτό που είπε ο Conrad Hilton: «Υπάρχει ένας φυσικός νόμος, ένας θείος νόμος, που υποχρεώνει εσένα κι εμένα να ανακουφίσουμε αυτούς που υποφέρουν, τους αναξιοπαθούντες και τους άπορους».
Ποιος είναι, λοιπόν, αυτός ο φυσικός νόμος;
Αυτός ο φυσικός νόμος δεν μαθαίνεται από βιβλία ή στο πανεπιστήμιο. Κάποιοι το ονομάζουν ενσυναίσθηση, κάποιοι συμπόνια, ανθρωπισμό. Πιστεύω, όμως, ότι ο πραγματικός δάσκαλος είναι η ψυχή μας. Γεμίζοντας την ψυχή μας, ανεβαίνουμε ψηλά στον ουρανό και όταν αυτό συμβαίνει, ξέρουμε ότι είμαστε στο σωστό δρόμο.
Στη ΜΕΤΑδραση κοιτάμε τον ανθρώπινο πόνο στα μάτια και ξέρουμε ότι πρέπει να δράσουμε. Δημιουργώντας αυτήν την κουλτούρα της προσφοράς, της φροντίδας, δίνουμε την ευκαιρία σε όλους εκείνους που θέλουν να βοηθήσουν, να κάνουν τη διαφορά. Αυτοαποκαλούμαστε «ΜΕΤΑδρασιώτες» – είναι μια νοοτροπία – και αυτό το βραβείο είναι επίσης η αναγνώριση της ψυχής της ΜΕΤΑδρασης. Και έχουμε σήμερα μαζί μας εδώ ένα μικρό μόλις μέρος αυτής της «dream team» που έκανε τα αδύνατα δυνατά και για την οποία είμαι τόσο περήφανη και θα ήθελα όλοι μας να τους δώσουμε ένα μεγάλο χειροκρότημα!
Επίσης, αισθάνομαι πολύ τυχερή γι’ αυτή την καταπληκτική ομάδα του Ιδρύματος Hilton: Peter, Maggie, Hannah, Shaiba, Jennifer, Breanne. Όλοι τους αξίζουν ένα πολύ μεγάλο χειροκρότημα από όλους μας, για την εκπληκτικό, πραγματικά απίστευτο έργο τους!
Σας ευχαριστώ πολύ!