Συνέδριο 10.03.2025 | Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα
Από τη σκιά στην ασφάλεια:
Βιώσιμες λύσεις για τα ασυνόδευτα παιδιά μέσα από την οπτική της Επιτροπείας
Το ζήτημα της αποτελεσματικής προστασίας των ασυνόδευτων παιδιών και του καθορισμού του βέλτιστου συμφέροντός τους αφορά ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση: Η πλειονότητα των παιδιών αυτών παραμένει στην Ευρώπη και το μέλλον τους αρκετές φορές καθορίζεται από τις συνθήκες τις οποίες βίωσαν και τις διαδικασίες που εφαρμόζει η χώρα πρώτης υποδοχής. H ορθή πρώτη καταγραφή των στοιχείων τους σε ευρωπαϊκό έδαφος, η άμεση πλαισίωση και υποστήριξή τους για την εξεύρεση της βέλτιστης λύσης για κάθε ένα από αυτά τα παιδιά είναι ευθύνη της χώρας πρώτης υποδοχής, όπως η Ελλάδα.
Αν το βέλτιστο συμφέρον ενός παιδιού είναι να επανενωθεί με μέλος της οικογένειάς του ή να μετεγκατασταθεί για ανθρωπιστικούς λόγους σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθορίζεται μεν από τη χώρα πρώτης υποδοχής δεν σημαίνει όμως ότι θα είναι εφικτό να γίνει πραγματικότητα, καθώς απαιτείται πάντα η συναίνεση των άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά ακόμα κι αν γίνει αποδεκτή ο καθορισμός της βέλτιστης λύσης για το παιδί, αποτελεί σημαντικό ζητούμενο η άμεση υλοποίησή της: Καθυστερήσεις στις οικογενειακές επανενώσεις, καθώς και στις αποφάσεις και στην εφαρμογή μέτρων για τη μετεγκατάσταση ασυνόδευτων παιδιών σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν οι χώρες υποδοχής βρίσκονται σε «κρίση», οδηγούν σε αποδυνάμωση της πολυπόθητης Αλληλεγγύης που προβλέπεται και στο Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις στα ασυνόδευτα παιδιά, στους φορείς που έχουν αναλάβει τη φροντίδα τους, στις ήδη υπερφορτωμένες υποδομές της χώρας υποδοχής, από την καθυστέρηση τοποθέτησης των παιδιών σε πλαίσιο που αποτελεί τη βέλτιστη λύση για την περαιτέρω πορεία τους; Ποιες είναι οι ειδικότερες προκλήσεις, τόσο στα σημεία εισόδου, όσο και στην ενδοχώρα;
Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της Επιτροπείας για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων παιδιών και κατά πόσο ο θεσμός αυτός ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο;
Το συνέδριο «Από τη σκιά στην ασφάλεια: Βιώσιμες λύσεις για τα ασυνόδευτα παιδιά μέσα από την οπτική της Επιτροπείας» που οργανώνει η ΜΕΤΑδραση με τη στήριξη του Family For Every Child, φωτίζει πτυχές που ελάχιστα έχουν αναδειχθεί, παρότι είναι καθοριστικής σημασίας.
Μέσα από την έρευνα της ΜΕΤΑδρασης για τις οικογενειακές επανενώσεις (Δουβλίνο III), τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο συνέδριο, προκύπτει ότι το 30 με 40% των ασυνόδευτων παιδιών που φτάνουν στην χώρα μας, είναι περιπτώσεις οικογενειακής επανένωσης με συγγενείς τους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η έλλειψη κοινών, σταθερών κριτηρίων για την αποδοχή των αιτημάτων επανένωσης, δίνει τη δυνατότητα στις χώρες προορισμού των παιδιών, να απαιτούν επιπλέον γραφειοκρατικές διαδικασίες, συχνά υπερβολικές, από τις χώρες υποδοχής, με αποτέλεσμα την αδυναμία ανταπόκρισης και την «ακύρωση» των επανενώσεων των παιδιών.
Από την 1η Ιουλίου του 2026 αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο. Στο πλαίσιο αυτό, το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει ήδη ξεκινήσει την εφαρμογή του θεσμού της Επιτροπείας, μας κατατάσσει στις χώρες που θα εξάγουν εμπειρία και τεχνογνωσία στην Ευρώπη. Ο ρόλος του εντεταλμένου Επιτροπείας είναι κομβικός και είναι σημαντικό να αναδειχθούν οι προκλήσεις και οι προτάσεις προς βελτίωση για να ενδυναμωθεί ακόμα περισσότερο ο θεσμός αυτός και να οδηγήσει κάθε ασυνόδευτο παιδί «από τη σκιά στην ασφάλεια».
Βρείτε το πρόγραμμα του συνεδρίου εδώ.